|
|||||
|
|
|
|
|||
| |
|||||
Ney DersleriNey Dersleri - 15 -Nüans işaretleri ve Vibrasyon (Vibrato)Nüans nedir?Sesin şiddeti anlamına gelir. Günlük hayatta "müziğin volümü" olarak kullandığımız kelimenin Türkçe karşılığıdır. Fransızcası intensite, İngizlizce loudness. Müzikte gürlük kavramı çeşitli senbollerle ve İtalyanca kelimelerle uygulanır. Piyano çalarken tuşlara güçlü basarsak ya da yumuşak basarsak sesin volümü değişik şiddetlerle çıkar. Piyanoya güçlü ya da yumuşak basarak ürettiğimiz ses şiddettindeki farkılıklara dinamikler ya da nüanslar deriz. "Dinamik" terimi İngilizcedir, "nüans" terimi ise Fransızcadan dilimize yerleşmiştir. Türkçesi gürlük. Ülkemizde, müzik eğitiminde genel olarak nüans kelimesi kullanılmaktadır. Nüans'ın Fransızcadan Türkçeye çevirisi "İnce Fark" anlamına gelmektedir. Nüans terimleri:Müzik yaparken uyguladığımız çeşitli ses gürlüklerinin bütün dünya tarafından ortak kullanılan terimler ve işaretlerdir. Gürlük terimleri uluslararası müzik yazısında İtalyanca kelimelerden oluşur ve bu kelimelerin kısaltmaları işaret olarak kullanılır. Alıntıdır: Caner Başbuğa
Hocamız çok güzel açıklamış sağolsun; Bu kavramı ayrıca açıklamaya gerek duymadım. Nüans işaretleriÇarpma : Pest ya da tiz bir sesin esas sese çarptırılmasıdır. Aşağıdaki portede 1/8 lik çarpma örneğini görmektesiniz. Videomuz:
Aşağıdaki portede 1/16 lık çarpma örneğini görmektesiniz. Videomuz:
Bağ işareti : İki ya da daha fazla notayı aralarında nefes almadan birleştirme işaretidir. Yani bu notaları çalarken aralarda nefes almıyoruz ve dilimizle çarpma da yapmıyoruz notaları birleşikmiş gibi çalıyoruz. Aşağıdaki portelerde bağ işareti örneklerini görmektesiniz. Önce ağır bir şekilde icra edelim:
Normal tempomuz:
Bağ işaretine farklı bir örnek: İlk ölçüdeki notalarda dil ile çarpma yapılırken 2. ölçüdeki bağlı notalar çarpmasız ve düz olarak ifade edilmiştir: Videomuz:
Piano : Ses şiddetinin azaltılması gerektiğini belirten bir yorum terimidir. " p " olarak gösterilir. Pianissimo : Ses şiddetinin daha fazla azaltılması gerektiğini belirten bir nüans terimidir. " pp " şeklinde gösterilir. Pianississimo : Ses şiddetinin daha fazla azaltılması gerektiğini belirten bir nüans terimidir. " ppp " şeklinde gösterilir. Videomuz:
Glissando : Piyano veya yaylı sazlarda, parmakları tuşlar ya da tel üzerinde kaydırmaktır. Aşağıdaki portelerde glissando işareti örneğini görmektesiniz. Videomuz:
Forte : İcrada, ses şiddetinin
yüksek olması gerektiğini belirten bir nüans terimidir ” ƒ ” şeklinde
gösterilir. Fortissimo : Ses şiddetinin daha
yüksek olması gerektiğini belirten bir nüansdır “ ƒƒ ” şeklinde gösterilir. Fortississimo : Ses şiddetinin
çok yüksek olması gerektiğini belirten bir nüansdır “ ƒƒƒ ” şeklinde gösterilir. Aşağıdaki portede forte çeşitlerini görmektesiniz. Videomuz:
Crescendo : Gittikçe kuvvetlenerek çalmayı belirtir ve < şeklinde gösterilir. Videomuz:
Decrescendo : Gittikçe hafifleyerek çalmayı belirtir " > " şeklinde gösterilir. Videomuz:
Stacatto : Notaların tek tek birbirlerine bağlanmadan çalınacağını belirtir ve notanın üzerine " . " nokta işareti ile gösterilir. Aşağıdaki portede nokta işaretini görmektesiniz : Videomuz:
Notayı tıklayarak büyütebilirsiniz.
Videomuz:
Trille ( Tril ) : tr yazısı ile gösterilir, yazılı olan notadan sonra gelen nota ile birleşik olarak okunur. Aşağıdaki portede tril işaretini görmektesiniz : Videomuz :
Legato : Seslerin aralarında hiç bir kesinti olmadan birbirini izlemelerini gerektiren işarettir. " - "
Şeklinde notanın üzerinde belirtilir. Aşağıdaki portede legato işaretini görmektesiniz : Videomuz :
Puandorg : Eserde ritme bağlı kalmaksızın serbest bir şekilde istediğimiz kadar notayı uzatmak işaretidir. Aşağıdaki portede puandorg işaretini görmektesiniz : Videomuz :
Nefes : Eserde nefes alacağımız yeri belirten işarettir. ( ’ ) şeklinde gösterilir. Aşağıdaki portede nefes işaretini görmektesiniz : Videomuz :
Sforzando : Bugüne kadar Türk müziğinde hiç kullanılmamış bir nüans işaretidir. Sforzando : Müzikte, sesi tüm gücüyle zorlayarak ve heceleri vurgulayarak üfleme ya da söyleme tekniğidir. Aşağıdaki portede sforzando işaretini görmektesiniz : Videomuz ve açıklamalar yakında gelecektir. Örnek Videomuz : Fin : Eserin sonunu gösterir ve " Fin " olarak belirtilir. Eserin bittiği anlamına gelir. Bir nüans çalısması yapalım notamız aşağıdaki gibi olsun :
Videomuz:
Vibrasyon (Vibrato)Vibrato (Vibrasyon) : Vibrato bir ses titretme tekniğidir. Vibrato ile eş anlamlı olan bu İtalyanca kelimenin Türkçe karşılığı Titreşim dir. Cümle içerisinde, " Neyde vibrato yapmak " ya da "Neyde vibrasyon yapmak" gibi kullanılır. Çoğu enstrumanda olduğu gibi sesi titretmek yani vibrasyon ya da vibrato yapmak, enstrumantistin özel çalışması ile ilgilidir. Yani Enstrumantistin kendi çalışması ile olacak bir gelişmedir. Her enstrumanda farklı vibrasyon teknikleri vardır. (Arp, Piyano gibi enstrumanlarda Vibrasyon yapılmaz.) Neyde vibrasyon, videoda izleyeceğiniz gibi dört farklı şekilde olmaktadır : 1 - Neyimizi titreterek yapılan Vibrasyon ( Kaval tarzı ) 2 - Kafamızı yukarı ve aşağıya çevirerek yapılan Vibrasyon. 3 - Kafamızı sağa ve sola çevirerek yapılan Vibrasyon ( Arap Neyzenlerin tarzı ) 4 - Yanaktan yapılan Vibrasyon ( Niyazi Sayın tarzı ) Bizim baz aldığımız vibrato tekniği, Niyazi Sayın'ın ekolü olan yanağımızla yapılan vibrasyonudur. En etkili olan bu vibrasyon tarzı için özel bir çalışma yapmak gerekir.
Değerli Neyzenler; Ney dersleri konusunun kabasını atmış olduk. Bu günden itibaren sayfaları daha da güncellemeye çalışacağım. Yeni eserler, yeni video anlatımları, yeni makamlar eklemeye çalışacağım. Derslerde sorununuz olursa mail atabilirsiniz elimden geldiğimce yardımcı olmaya çalışırım. Anlamadığınız noktalar olabilir, benimle iletişim kurabilirsiniz. Ney derslerini hazırlamaktaki amacım, özellikle özel ders almayan, alamayan, konservatuar eğitimi olmayan Ney meraklılarına yardımcı olmaktır. Ayrıca, internet ortamında Ney sazını tanımaya çalışan, bulunduğu yerde Ney kursları ya da Ney hocaları bulamayan arkadaşlarıma yardımcı olmaktır. Tabi ki beğenmediğiniz eleştiri konuları ya da paylaşmak istediğiniz bilgiler ve paylaşımlar olabilir. Bunun için de benimle iletişim kurabilirsiniz. Önerilerinize, görüşlerinize eleştirilerinize açığım. Hepinize iyi çalışmalar diliyorum. Nefesinize kuvvet :) |
