Ney Dersleri

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Ney Dersleri - 6 -

Orta Perdeler ve Türk Müziğinde Bemol Kavramı

 Bu dersimizde, Orta perdeler ve Bemol konusuna değineceğiz.

 Ney enstrumanında orta perdeler olarak adlandırdığımız notalar :

Re, Mi bemol, Fa, Fa diyez, Sol, La bemol ve La notalarıdır.

 Orta perdelerdeki notaların yerlerini, aşağıdaki portede görebilirsiniz.

 Aşağıdaki portede, orta perdedeki naturel (bekar) notaları görmektesiniz.

  Re, Mi, Fa, Sol ve La notaları :

 

 Aşağıdaki portede ise, orta perdedeki bemol ve diyez notaları görmektesiniz.

 Mi bemol, Fa diyez, La bemol notaları :

 

 Toparlayacak olursak, orta perdelerdeki tüm notaları aşağıdaki portede görmektesiniz :

 Notaları öğrenmemiz için, isimlerini artık burada bir kez daha belirtmiyorum.

 

 

Orta Perdelerdeki Notaların Neydeki Yerleri:

  Önemli Not :

 Bu sesleri çıkartmamız için biraz daha sert yani daha şiddetli üflemeliyiz.

 Neyimizi sert üflerken dudağımız ister istemez biraz daha büzülecektir.

 Ney sazında diğer enstrumanlarda da olduğu gibi aynı sesi farklı pozisyonlardan çıkartabiliyoruz.

 Aslında bu, aynı sesleri farklı pozisyondan çıkartma işini yaklaşık olarak Flajoleye (Flageolets) benzetebiliriz.

  Flajole(Flageolets), aynı sesleri farklı pozisyondan çıkartma değildir.

 Flajole (Flageolets), Yaylı çalgılarda parmakla tele hafifçe dokunarak ve yayı hiç bastırmadan çekerek elde edilen

armonik seslerin genel adıdır.

  Aşağıdaki video bir fiajole örneğidir.

 

 Evrensel müzikte, aynı sesleri farklı pozisyondan çıkartma için kullanılan bir müzik terimi yoktur.

  O yüzden, aynı sesleri farklı pozisyondan çıkartma işlemine yaklaşık olarak Flajoleye (Flageolets) benzettim ve ismi verdim.

RE NOTASI: Bu notamızı daha önceki derslerden zaten biliyoruz.

 Ancak bu kez, Re sesini tüm perdeler kapalı olarak üfleyeceğiz.

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş, İşaret, Orta ve Yüzük Parmaklarımız.

SOL EL : Baş, İşaret, Orta ve Yüzük Parmaklarımız.

 Diğer bir ifade ile tüm parmaklarımız kapalı.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

 DİKKAT !!

  Neva perdesini hatırlarsanız şu pozisyondan çıkartıyorduk:

 Kapatacağımız Perdeler şöyle idi :

 SAĞ EL : Baş Parmağımız ve Orta Parmağımız.

 SOL EL : Orta Parmağımız.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

  Demek ki 4. çizgideki Re perdesini iki farklı pozisyondan çıkartabiliyoruz.

 Lütfen aşağıdaki Videoyu inceleyiniz :

 

 

Mİ BEMOL NOTASI : Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi NİM HİSAR perdesidir .

  Bemol konusunu daha detaylı olarak birazdan açıklayacağız.

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş, İşaret, Orta ve Yüzük Parmaklarımız.

SOL EL : İşaret, Orta ve Yüzük Parmağımızın 3/4 ünü kapatıyoruz.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

  Videomuz:

 

  Not : Mi bemol perdesini çıkartmak için ayrıca kafamızı hafifçe sola doğru çeviriyoruz.

Normalde bu perde hep dik kalır yani ses daha tiz çıkar.

Bu yüzden kafamızı sola doğru çevirip sesi daha da pestleştiririz.

  Videomuz:

 

  Neva ve Nim hisar perdeleri ilgili oturuş ve üfleyiş pozisyonumuz:

 

 

Mİ NOTASI : Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi HÜSEYNİ perdesidir .

 Mi Notası, Portede gördüğünüz gibi dördüncü aralıktadır:

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş, İşaret, Orta ve Yüzük Parmağımız.

SOL EL : İşaret ve Orta Parmağımız .

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

 Videomuz:

 

 

FA NOTASI : Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi ACEM perdesidir .

 Fa Notası, Portede gördüğünüz gibi beşinci çizgidedir:

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş, İşaret, Orta ve Yüzük Parmağımız.

SOL EL : İşaret Parmağımız.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

 Videomuz:

 

 

FA DİYEZ NOTASI : Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi EVİÇ perdesidir.

 Fa diyez Notası, Portede gördüğünüz gibi beşinci çizgidedir:

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş, İşaret, Orta ve Yüzük Parmağımız.

SOL EL : Orta Parmağımız.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

  Videomuz:

 

 

PORTE ÜSTÜ SOL NOTASI : Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi GERDANİYE perdesidir .

  Sol Notası, gördüğünüz gibi porte üstündedir, porte üstü sol olarak da ifade edilebilir:

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş, İşaret Parmağımız ve Orta Parmağımız.

SOL EL : Orta Parmağımız.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

 Videomuz:

 

 

PORTE ÜSTÜ LA BEMOL NOTASI : Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi nim ŞEHNAZ perdesidir.

  La bemol Notası, gördüğünüz gibi porte üstündedir, porte üstü La bemol olarak da ifade edilebilir:

La bemol notası aynı zamanda sol diyez notası ile eşdeğerdir.

Diğer bir anlamla aynı sesdir.

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş ve İşaret Parmaklarımız.

SOL EL : Orta Parmağımız.

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

Videomuz:

 

PORTE ÜSTÜ LA NOTASI :

Klasik Türk Müziğinde bu perdenin ismi MUHAYYER perdesidir .

  La Notası, gördüğünüz gibi porte üstündedir, porte üstü la olarak da ifade edilebilir:

Kapatacağımız Perdeler :

SAĞ EL : Baş ve Orta Parmağımız.

SOL EL : Orta Parmağımız .

 Alttaki Resmi inceleyiniz :

 

Videomuz:

 

 

 Orta perdelerle ilgili minik alıştırmalara bakalım ve bunları tekrar tekrar çalışalım.

 Minik Alıştırmalar 1 :

 Metronom: 60

 

 Videomuz:

 

 Önemli Not : Bu çalışmaları bir kere çalmanız yeterli olmayacaktır.

Başlangıçta ağır tempo ile çalışınız daha sonra hızlı, daha sonra daha hızlı ve en hızlı şekilde çalışınız.

 Minik Alıştırmalar 2 :

 Metronom: 60

 

 Videomuz:

 

 Minik Alıştırmalar 3 :

 Metronom: 60

 

 Videomuz:

  Aşağıdaki videoda en sonda üflenecek olan re sesi tüm perdeler kapalı olarak çıkartılmıştır:

 

  Aşağıdaki videoda ise en sonda üflenecek olan re sesi tüm perdeler açık olarak çıkartılmıştır

2 üfleyiş tarzı da geçerlidir.

Hangi pozisyon sizin için kolay geliyorsa o şekilde üfleyiniz.

 

 Minik Alıştırmalar 4 :

 Metronom: 60

 

 Videomuz:

 

 

Türk Müziğinde Bemol Kavramı

 Bemol : Önüne geldiği sesi yarım ses kadar düşüren ya da pestleştiren işarettir.

Bemol İşareti :

şeklinde gösterilir.

 Porteye yazılış sırası : si, mi, la, r e, sol, do, fa şeklindedir.

 Bemol işaretlerinin diziliş sırası :

Türk Müziğinde Kullanılan Bemol işaretleri: